Z inicjatywą stworzenia polsko-niemieckiego podręcznika do nauczania historii wystąpił już jesienią 2006 r. minister spraw zagranicznych RFN Frank-Walter Steinmeier. W styczniu 2008 r. do idei tej powrócili ministrowie spraw zagranicznych Polski i Niemiec, którzy zlecili Wspólnej Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej opracowanie stosownej koncepcji
Projekt rozpoczął się oficjalnie w maju 2008 r. Powstał wówczas polsko-niemiecki zespół projektowy, w którego skład weszli naukowcy i politycy z obu krajów. Po opracowaniu koncepcji w latach 2008-2010 od 2012 r. zespół projektowy współpracuje z polsko-niemieckim tandemem wydawniczym.
W czerwcu 2016 r. spotkali się Minister Spraw Zagranicznych RP Witold Waszczykowski i Minister Spraw Zagranicznych RFN Frank-Walter Steinmeier w celu prezentacji pierwszego tomu wspólnego podręcznika do historii pod tytułem “Europa – nasza historia”.
Celem projektu jest przygotowanie serii podręczników w identycznej formie, różniących się jedynie wersją językową i przeznaczonych dla polskich i niemieckich szkół ponadpodstawowych. Co istotne, będą to nie materiały dodatkowe, lecz zatwierdzone przez państwo podręczniki do nauczania historii, zgodne z podstawą programową obowiązującą w obu krajach. Polscy i niemieccy autorzy wspólnie piszą podręcznik o historii Europy, częściowo w kontekście światowym.
Z punktu widzenia polityki naukowej i edukacyjnej projekt ma ogromne znaczenie dla stosunków polsko-niemieckich. Obie strony dają w ten sposób wyraz woli uwzględnienia w nauczaniu historii doświadczeń historycznych sąsiada oraz intensyfikacji dialogu naukowego na tematy historyczne.
1 grudnia 2010 r. zespół projektowy przekazał w Warszawie wysokiej rangi przedstawicielom polskiego i niemieckiego świata polityki zalecenia dotyczące opracowania wspólnego podręcznika do historii.
W dokumencie tym Rada Ekspertów projektu zaproponowała pewne rozwiązania koncepcyjne i graficzne. Propozycje te, obejmujące ogólną koncepcję dydaktyczną oraz podział na pięć epok od starożytności do początku XXI w., zmierzają do ukazania głównych zagadnień z historii Europy i świata z perspektywy polsko-niemieckiej.
„Schulbuch Geschichte. Ein deutsch-polnisches Projekt – Empfehlungen”: Deutsche Fassung
„Podręcznik do historii: Projekt polsko-niemiecki – Zalecenia“: Wersja polska
„Publikation der polnischen Fassung der Empfehlungen (2013)”
Offizielle Website des Lehrbuchs „Europa. Unsere Geschichte”
Zalecenia Rady Ekspertów stanowią istotną podstawę do pracy dla polsko-niemieckiego tandemu wydawniczego. Wiosną 2012 r. projekt „Polsko-Niemiecki Podręcznik do Nauczania Historii” wkroczył w kolejną fazę. Po pozyskaniu do współpracy wydawnictw w obu krajach rozpoczęły się prace nad poszczególnymi tomami podręcznika. Po stronie polskiej partnerem projektu jest Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne (WSiP), natomiast po stronie niemieckiej – wydawnictwo Eduversum GmbH. Pierwszy z serii podręczników ukazał się w czerwcu 2016 r. Tom drugi ukazał się w 2017 r., a rok później tom 3. Ostatni, czwarty tom podręcznika poświęcony historii XX w., zostanie wydany w 2020 r.
Prócz polsko-niemieckiej Rady Zarządzającej utworzona została dwustronna Rada Ekspertów, która sprawuje pieczę redakcyjną nad pracami i procesem wydawniczym. Kierują nią prof. Michael G. Müller (Halle) i prof. Robert Traba (Berlin/Warszawa). Funkcję naukowego koordynatora projektu pełni w Niemczech prof. Eckhardt Fuchs, dyrektor Instytutu im Georga Eckerta (do września 2015 r.: prof. Simone Lässig), w Polsce zaś – prof. Igor Kąkolewski (Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie ). Interesy Stałej Konferencji Ministrów Edukacji, Nauki i Kultury Krajów Związkowych reprezentuje minister edukacji Brandenburgii Günter Baaske, natomiast po stronie polskiej pełnomocnikiem ds. projektu jest podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Marzenna Drab.
Obsada wszystkich gremiów opiera się na zasadzie parytetu. Projekt finansowany jest w równym stopniu przez rządy obu krajów, po stronie niemieckiej również przez Konferencję Ministrów Edukacji, Nauki i Kultury Krajów Związkowych.
Projekt wspólnego podręcznika do historii czerpie z doświadczeń Wspólnej Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej. Decyzja w sprawie koncepcji podręcznika zapadła w dużej mierze na podstawie zleconego przez Komisję i przygotowanego w Instytucie im. Georga Eckerta studium wykonalności, w którym dokonano analizy programów nauczania na poziomie ponadpodstawowym w Polsce i wszystkich 16 niemieckich krajach związkowych. Przedstawiciele Komisji Podręcznikowej odgrywają decydującą rolę w Radzie Ekspertów.
