Polsko-Niemiecka Komisja Podręcznikowa przyznaje od 2005 roku co dwa lata nagrodę za szczególne osiągnięcia w ramach polsko-niemieckiego dialogu podręcznikowego. Stawia ona sobie za cel powiększanie szkolnej wiedzy o historii krajów sąsiednich jak również stosunków polsko-niemieckich oraz uwrażliwianie na kwestię różnych rodzajów pamięci w tym obszarze.
Od śmierci Marii Wawrykowej (1925-2006) Nagroda Komisji Podręcznikowej nosi jej imię. Maria Wawrykowa była w 1972 roku współzałożycielką Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej oraz przez prawie trzydzieści lat stanowiła jej istotną część. Maria Wawrykowa przeżyła obóz w Auschwitz. Po wojnie studiowała historię. Od 1975 roku była profesorem historii na Uniwersytecie Warszawskim, specjalizowała się w historii Niemiec oraz w stosunkach polsko-niemieckich XIX wieku.
Prof. Wolff-Powęska urodziła się w 1941 r. w Tarnopolu (po 1945 ukr. Ternopil), młodość spędziła w wielkopolskim Wągrowcu, gdzie zdała maturę. Następnie przeniosła się do Poznania, gdzie podjęła studia historyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Po studiach rozpoczęła pracę jako nauczycielka. W 1969 r. podjęła pracę naukową w Instytucie Zachodnim. Rok później obroniła doktorat, w 1980 r. otrzymała tytuł doktora habilitowanego nauk prawnych a w roku 1986 r. tytuł profesora nauk humanistycznych. W latach 1990-2004 kierowała Instytutem Zachodnim. W latach 2007-2013 pracowała na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza a w latach 2010-2018 pełniła funkcję przewodniczącej Rady Naukowej Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie. Za swoją działalność Prof. Wolff-Powęska została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, otrzymała także liczne wyróżnienia, m.in. nagrodę KLIO za książkę „Pamięć – brzemię i uwolnienie. Niemcy wobec nazistowskiej przeszłości (1945-2010)”, nagrodę Europejskiego Uniwersytetu Viadrina oraz Europejską Nagrodę Obywatelską.
Z przemówienia prof. Anny Wolff-Powęskiej z okazji wręczenia Nagrody im. Marii Wawrykowej 2024:
„Brak stabilności i przewidywalności świata [...] w wybranych okresach historii skłania narody do poszukiwania legitymizacji własnej tożsamości. Przeszłość można rozliczyć, stłumić, usprawiedliwić, przezwyciężyć, poradzić sobie z nią poprzez zemstę, proces sądowy lub dialog. Ale pamięć poddana odgórnej kontroli może być niebezpieczna. Historia nie jest religią, nie zna dogmatów, nie uznaje tabu. Może być niewygodna, ale nie można jej utożsamiać z moralnością. Rolą historyków jest wyjaśnianie, przyczynianie się do zrozumienia, a nie piętnowanie. Historia nie jest kategorią prawną. W wolnym, demokratycznym państwie ustalanie prawd historycznych nie należy ani do parlamentu, ani do sądownictwa. Jednocześnie musimy pogodzić się z faktem, że w zglobalizowanym świecie historyk jest tylko jednym z wielu podmiotów oferujących wiedzę. Wyzwaniem jest różnorodność mediów kształtujących pamięć [...]. Czasami historyk czuje się jak sprzedawca kostiumów kąpielowych na plaży nudystów. Niemniej jednak jego podstawowe zadania pozostają niezmienione.”
Dr Insa Eschebach – religioznawczyni, publicystka oraz wykładowczyni w Instytucie Religioznawstwa na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie. Jest byłą dyrektorką Miejsca Pamięci Ravensbrück (2005-2020) i przewodniczącą Międzynarodowej Rady Doradczej Fundacji „Topografia Terroru”.
Kornel Miglus studiował filozofię, lingwistykę i psychologię w Polsce, USA i Niemczech; ukończył studia scenariuszowe i filmowe w Europejskiej Akademii Filmowej (EFA) oraz program Sources I; od 1994 roku jest przedstawicielem filmowym Instytutu Polskiego w Berlinie i wykładowcą na Uniwersytecie Humboldta. Od 2005 roku jest dyrektorem artystycznym i producentem Festiwalu Filmowego FilmPOLSKA w Berlinie, corocznego spotkania berlińskiej publiczności z polską sztuką filmową, a także kuratorem filmowym kilku festiwali w Polsce i Niemczech. Jest również autorem kilkunastu scenariuszy filmowych, filmów dokumentalnych, fabularnych i produkcji telewizyjnych.
Agnieszka Jaczyńska – historyk, absolwentka Wydziału Humanistycznego UMCS w Lublinie. W latach 2000-2017 kierownik Referatu Edukacji Historycznej OBEP IPN w Lublinie, następnie naczelnik Biura Edukacji Narodowej IPN w Lublinie. Obecnie z-ca dyrektora Szkół Społecznych w Zamościu im. Unii Europejskiej w Zamościu. Specjalizuje się w szeroko pojętej edukacji historycznej w zakresie historii najnowszej. Bierze udział w pracach Rady Ekspertów (kierowanej przez Wspólną Polsko-Niemiecką Komisję Podręcznikową) w projekcie opracowania wspólnego polsko-niemieckiego podręcznika do historii najnowszej. Autorka wielu wystaw, publikacji naukowych i dydaktycznych.
Mirosław Sielatycki, geograf, wieloletni nauczyciel geografii w VI L.O. im Tadeusza Reytana w Warszawie, absolwent Uniwersytet Wrocławski, działacz samorządowy, w latach 1998-2007 dyrektor Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Warszawie, 2010-2012 podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, obecnie zastępca dyrektora Biura Edukacji m.st. Warszawy,. Jest autorem licznych materiałów edukacyjnych m.in.: Nowa Szkoła. Integracja międzyprzedmiotowa, Partnerzy Polacy i Niemcy w nowej Europie, Sąsiedzi Polska i Ukraina w Nowej Europie, Polska w NATO, Ścieżki przyrodnicze wokół Małego i Wielkiego Stawu w Karkonoszach, Europa na co dzień i Polska w Unii Europejskiej.
Podczas XXXV Polsko-Niemieckiej Konferencji Podręcznikowej w Ciążeniu w czerwcu 2014 roku Wspólna Polsko-Niemiecka Komisja Podręcznikowa uhonorowała Manfreda Macka (Niemiecki Instytut Spraw Polskich w Darmstadt) Nagrodą im. Marii Wawrykowej. Komisja doceniła w ten sposób wieloletnie zaangażowanie Manfreda Macka w polsko-niemiecki dialog podręcznikowy, a w szczególności jego działalność jako multiplikator, podczas której przekazywał w szkołach założenia i cele Wspólnej Komisji Podręcznikowej.
W 40 rocznicę rozpoczęcia działalności Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej nagrodę im. Marii Wawrykowej otrzymał nestor i współtwórca Komisji, wybitny socjolog i historyk prof. Władysław Markiewicz (1920-2017). Podczas drugiej wojny światowej robotnik przymusowy i więzień obozu koncentracyjnego w Mauthausen. Po wojnie studia socjologiczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Profesor socjologii Uniwersytetu Poznańskiego (od 1966 r.) oraz Uniwersytetu Warszawskiego (od 1972 r.). W latach 1966–1973 dyrektor Instytutu Zachodniego w Poznaniu. Sekretarz Wydziału Nauk Społecznych PAN (1972–1983), członek prezydium (1972–1989) i wiceprezes PAN (1984–1989). Członek prezydium Polskiego Komitetu ds. UNESCO. Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (1969–1979). Polski przewodniczący Wspólnej Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej (1972–1984).